Cán bộ, Công chức, viên chức và người thân không tham gia săn, bắt, mua, bán, vận chuyển, tiêu thụ, tàng trữ, quảng cáo động vật hoang dã trái pháp luật
Hành vi buôn bán trái phép động vật hoang dã cũng như bộ phận của động vật hoang dã là một hành vi rất đáng lên án. Không những làm suy giảm hệ sinh thái, mà đây còn là nguyên nhân chính dẫn đến tuyệt chủng ở một số loài quý hiếm khác nhau[[i]].

Một hình thức làm tăng nguy cơ tận diệt động vật hoang dã, đó là: Giết hại động vật hoang dã vào mùa sinh sản (ảnh minh họa)

           Mỗi loài hoang dã đều góp phần tạo nên đa dạng sinh học, giữ được sự cân bằng trong tự nhiên, từ đó hỗ trợ ngăn chặn thảm họa thiên nhiên và điều tiết môi trường. Nhiều loài có khả năng chỉ thị môi trường như chim hoang dã sẽ chọn nơi trong lành để sinh sản, kiếm ăn,... Động vật (và thực vật) hoang dã tại Việt Nam cũng như trên thế giới đều đang phải đối mặt với nhiều mối đe dọa từ biến đổi khí hậu, thu hẹp môi trường sống và vấn nạn săn, bắt, buôn bán trái phép[[ii]],... Tại Việt Nam, tình trạng săn, bắt, giết mổ, vận chuyển, kinh doanh, tiêu thụ bất hợp pháp các loài động vật hoang dã còn diễn biến phức tạp ở một số địa bàn, địa phương, dẫn đến gia tăng nguy cơ tuyệt chủng của nhiều loài động vật hoang dã trong môi trường tự nhiên[[iii]].

         Một thí dụ về “sự cân bằng trong tự nhiên”, rắn là “kẻ thù” của chuột, tình trạng săn, bắt rắn quá mức là một trong những nguyên nhân để chuột có điều kiện sinh sôi, phát triển. Theo thông tin, để bảo vệ sản xuất trồng trọt trước tác hại gây ra của chuột, đã có tỉnh lập kế hoạch chi ra một số tiền lớn để diệt chuột trong 5 năm tới. Một “kẻ thù” khác của chuột là chim Bìm Bịp. Chim Bìm Bịp rất nhạy bén với những biến đổi của môi trường, có thể bắt chuột cực kỳ hiệu quả[[iv]]. Theo người dân, những nơi chim Bìm Bịp xuất hiện thì không những chuột phá hại dừa mà vấn nạn ốc bươu vàng cũng giảm hẳn, do chim Bìm Bịp săn chuột sống trên cây dừa và ăn ốc bươu vàng. Tuy nhiên, chim Bìm Bịp thường bị săn, bắt để ngâm rượu.

Chim Trích, còn gọi Trích Cồ, chim hoang dã

được nhiều người yêu thích vì màu sắc đẹp (ảnh chụp tại Trà Vinh)

         Tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã (săn, bắt, giết, nuôi, nhốt, tàng trữ, vận chuyển, buôn bán trái phép động vật, bộ phận cơ thể hoặc sản phẩm của động vật) sẽ bị chế tài theo Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 và các văn bản quy định khác. Như, Nghị định số 14/2021/NĐ-CP ngày 01/3/2021 của Chính phủ 14/2021/NĐ-CP Quy định xử phạt vi phạm hành chính về chăn nuôi (có hiệu lực từ ngày 20/4/2021) tại khoản 3 Điều 27. Vi phạm quy định về hoạt động nuôi chim yến: “Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi săn, bắt, dẫn dụ chim yến để sử dụng vào mục đích khác ngoài mục đích nuôi chim yến để khai thác tổ yến hoặc nghiên cứu khoa học.”, hình phạt bổ sung là tịch thu tang vật được sử dụng để thực hiện hành vi vi phạm và buộc thả chim yến về môi trường tự nhiên.

 Trước tình trạng săn, bắt, giết mổ, vận chuyển, kinh doanh, tiêu thụ bất hợp pháp các loài động vật hoang dã, để tăng cường thực thi pháp luật quốc gia, Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật (và thực vật) hoang dã nguy cấp (CITES) và các điều ước quốc tế liên quan (…) thực thi có trách nhiệm các cam kết quốc tế liên quan, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị về một số giải pháp cấp bách quản lý động vật hoang dã (Chỉ thị số 29/CT-TTg ngày 23/7/2020), gồm nhiều giải pháp như: Dừng nhập khẩu động vật hoang dã còn sống hay đã chết, trứng, ấu trùng, bộ phận, dẫn xuất của các loài động vật hoang dã (trừ các trường hợp có quy định cụ thể). Kiên quyết loại bỏ các khu vực chợ, tụ điểm mua bán động vật hoang dã trái phép. Sửa đổi, bổ sung chế tài xử phạt hành vị tiêu thụ động vật hoang dã trái pháp luật,… Chỉ thị số 29/CT-TTg còn quy định rõ: “Mọi công dân, đặc biệt là cán bộ, công chức, viên chức và người thân không tham gia săn, bắt, mua, bán, vận chuyển, tiêu thụ, tàng trữ, quảng cáo động vật hoang dã trái pháp luật.”. Toàn văn Chỉ thị số 29/CT-TTg được đăng website https://snnptnt.travinh.gov.vn/  mục văn bản Quy phạm pháp luật.
          Thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, chỉ đạo của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Trà Vinh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành đã và đang tiến hành thanh tra diện rộng việc chấp hành pháp luật về quản lý động vật hoang dã trên địa bàn tỉnh Trà Vinh[[v]].

         Động vật, thực vật hoang dã trên trái đất là cấu thành quan trọng của đa dạng sinh học thế giới. Thế giới đã chọn ngày 3/3 hàng năm là "ngày động vật, thực vật hoang dã thế giới" nhằm mục đích nâng cao nhận thức của mọi người về thế giới động vật, thực vật hoang dã[[vi]].  Vì vậy, để góp phần thực hiện tốt Chỉ thị số 29/CT-TTg ngày 23/7/2020 của Thủ tướng Chính phủ, thì “Mọi công dân, đặc biệt là cán bộ, công chức, viên chức và người thân không tham gia săn, bắt, mua, bán, vận chuyển, tiêu thụ, tàng trữ, quảng cáo động vật hoang dã trái pháp luật.”

          Tài liệu tham khảo

 [[i]] Luật sư và bạn đọc: Xử lý hành vi buôn bán trái phép động vật hoang dã (2018), https://baovemoitruong.org.vn/luat-su-va-ban-doc-xu-ly-hanh-vi-buon-ban-trai-phep-dong-vat-hoang-da/, truy cập ngày 19/3/2021

 [[ii]] Hùng Võ (2021) Động vật hoang dã dần tuyệt chủng khiến cuộc sống con người bị đe dọa. https://www.vietnamplus.vn/dong-vat-hoang-da-dan-tuyet-chung-khien-cuoc-song-con-nguoi-bi-de-doa/697687.vnp, truy cập ngày 19/3/2021

[[iii]] Chỉ thị số 29/CT-TTg ngày 23/7/2020 của Thủ tướng Chính phủ về một số giải pháp cấp bách quản lý động vật hoang dã

[[iv]] An Dương (2017) Kỹ thuật nuôi và chăm sóc chim Bìm Bịp để trông giữ nhà cực tốt. http://vietq.vn/ky-thuat-nuoi-va-cham-soc-chim-bim-bip-de-trong-giu-nha-cuc-tot-d119134.html, truy cập ngày 19/11/2018

[[v]] Quyết định số 19/QĐ-SNN ngày 22/01/2021 của Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT về việc thanh tra diện rộng việc chấp hành pháp luật về quản lý động vật hoang dã trên địa bàn tỉnh Trà Vinh

[[vi]] Cơ quan quản lý CITES Việt Nam (2020), 3/3 - Ngày động vật, thực vật hoang dã thế giới. http://www.vnforest.gov.vn/LamNghiep/Index/33-ngay-dong-vat-thuc-vat-hoang-da-the-gioi--4140, truy cập ngày 19/3/2021

Bài, ảnh: Trần Văn Đoái

 

 


 

Tin khác
1 2 3 4 5  ... 
TUYÊN TRUYỀN


 

Thống kê truy cập
  • Đang online: 4
  • Hôm nay: 133
  • Trong tuần: 5 724
  • Tất cả: 427492