Trao giải Hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Trà Vinh lần thứ 4 (2016 – 2017)

         Ở cấp quốc gia, Hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh được triển khai theo Quyết định số 165/2006/QĐ-TTg, ngày 14 tháng 7 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản triển khai trên toàn quốc của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.

Trên địa bàn tỉnh Trà Vinh, thực hiện chủ trương của Thủ tướng Chính phủ và văn bản triển khai của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Trà Vinh chủ trương giao cho Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan tổ chức Hội thi sáng tạo kỹ thuật trên địa bàn tỉnh (Sở Khoa học và Công nghệ, Liên đoàn Lao động tỉnh, Tỉnh đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh). Hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Trà Vinh nhằm mục đích thúc đẩy phong trào lao động sáng tạo trong các lĩnh vực khoa học và kỹ thuật, thúc đẩy việc áp dụng có hiệu quả các giải pháp kỹ thuật vào sản xuất và đời sống, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa tỉnh nhà.

         Kết quả tổ chức Hội thi sáng tạo kỹ thuật trên địa bàn tỉnh trong 12 năm qua

Tại Trà Vinh, Ủy ban nhân dân tỉnh đã cho chủ trương tổ chức Hội thi sáng tạo kỹ thuật trên địa bàn tỉnh trên cơ sở các văn bản triển khai của Trung ương. Hội thi sáng tạo kỹ thuật trên địa bàn tỉnh đã tổ chức thực hiện từ năm 2010; Ban Tổ chức Hội thi do Ủy ban nhân dân tỉnh quyết định thành lập trên cơ sở đề nghị của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật; thẩm định nhân sự thành phần Ban Tổ chức Hội thi của Sở Nội vụ tỉnh và văn bản cử nhân sự tham gia Ban Tổ chức Hội thi của các cơ quan phối hợp. Đến nay, qua 12 năm triển khai, đã tổ chức 06 lần hội thi, hiện tại đang tổ chức Hội thi lần thứ 7 (2022 - 2023). Tổng số giải pháp tham gia qua 6 lần tổ chức hội thi là 371 giải pháp, trong đó đã có 06 giải pháp đoạt giải nhất, 15 giải pháp đoạt giải nhì, 18 giải pháp đoạt giải ba và 48 giải pháp đoạt giải khuyến khích. Trong đó, có 02 giải pháp đoạt giải Hội thi sáng tạo kỹ thuật toàn quốc (Giải nhì và Giải ba) và 03 giải pháp được tuyển chọn, công bố trong sách vàng sáng tạo Việt Nam. Cụ thể như:

         Bảng 1: Kết quả tổ chức Hội thi sáng tạo kỹ thuật qua 12 năm

         Bảng 2: Một số giải pháp đoạt giải Hội thi sáng tạo kỹ thuật toàn quốc và được tuyển chọn công bố trong sách vàng sáng tạo Việt Nam

Hầu hết các giải pháp đoạt giải hội thi đều được ứng dụng tại cơ quan, đơn vị, trong doanh nghiệp và phổ biến rộng rãi cho người dân. Trong đó, có thể phân ra thành những nhóm ứng dụng như sau:

Nhóm giải pháp phục vụ cho sản xuất kinh doanh: Đây là những sản phẩm đa phần thuộc các lĩnh vực nông nghiệp, ngư nghiệp; công nghiệp, bảo vệ môi trường, ứng dụng công nghệ cao… Các sản phẩm, giải pháp này sau khi đoạt giải thường được giới thiệu, quảng bá và chuyển giao cho các cơ sở sản xuất, hộ nông dân ứng dụng tại địa phương cũng như các khu vực lân cận.

Nhóm giải pháp phục vụ cho nghiên cứu, giảng dạy: Đây là những sản phẩm thuộc lĩnh vực giáo dục - đào tạo, nghiên cứu và phát triển công nghệ… Các sản phẩm, giải pháp này sau khi đoạt giải đều được đưa vào phục vụ giảng dạy hoặc được giới thiệu đến các cơ quan nghiên cứu, các ngành chuyên môn để xem xét, đưa vào danh mục đề tài nghiên cứu ứng dụng.

Nhóm giải pháp phục vụ cho chăm sóc sức khỏe: Đây là những sản phẩm thuộc các lĩnh vực y - dược, an toàn thực phẩm, như: thuốc trừ sâu sinh học, chiết suất tinh chất từ các thảo dược,… Các sản phẩm, giải pháp này sau khi đoạt giải đều được đơn vị thực hiện hoặc cơ sở y tế chọn lọc để áp dụng từng phần hoặc toàn bộ giải pháp, tuy nhiên mức độ ứng dụng còn thận trọng và chưa triển khai rộng, do tính đặc thù trực tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Nhóm giải pháp phục vụ công tác quản lý: Đây là những sản phẩm đa phần là các chương trình, phần mềm máy tính. Cụ thể như: Trang tin điện tử, phần mềm ứng dụng,… Các sản phẩm, giải pháp này sau khi đoạt giải thường được đưa vào ứng dụng tại đơn vị, được chia sẻ hoặc chuyển giao cho các ngành, các đơn vị có liên quan để nâng cao hiệu quả ứng dụng.

Kết quả đạt được về Hội thi trong 12 năm qua, có những thuận lợi như sau

- Có chủ trương chung từ cấp Trung ương cho đến cấp tỉnh. Trên địa bàn tỉnh Trà Vinh, công tác tổ chức Hội thi sáng tạo kỹ thuật đều được các cấp, các ngành đồng tình hưởng ứng nên nội dung, hình thức tuyên truyền phong phú, đa dạng và đều khắp các địa phương trong tỉnh. 

- Hội thi luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh, sự phối hợp tổ chức, triển khai, phát động của các Sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh, sự tham gia tuyên truyền, vận động của các cơ quan báo, đài trong tỉnh cũng như sự nhiệt tình, hưởng ứng và tích cực tham gia của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, nhân dân trong tỉnh. Sự tham gia nhiệt tình của các cơ quan, đơn vị, cơ sở sản xuất, kinh doanh đã khẳng định tầm quan trọng và ảnh hưởng tích cực của việc tổ chức Hội thi sáng tạo kỹ thuật phục vụ mục đích phát triển kinh tế - xã hội, phù hợp và đáp ứng kịp thời nguyện vọng của quần chúng thi đua lao động sáng tạo.

- Hội thi sáng tạo kỹ thuật đã thực sự trở thành phong trào lao động sáng tạo trong mọi tầng lớp nhân dân. Hội thi đã góp phần tạo ra nguồn lực khoa học - công nghệ mới để phục vụ sản xuất và đời sống; các đơn vị sản xuất, kinh doanh… có thể tiếp cận ứng dụng các thành quả này vào sản xuất. Các giải pháp tham gia dự thi khá đa dạng, phù hợp với những vấn đề thiết yếu của đời sống xã hội, hầu hết các giải pháp dự thi đều được xây dựng, hình thành từ thực tế lao động sản xuất. Do đó, các giải pháp đều mang tính thực tiễn sâu sắc, có tính sáng tạo, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội, có khả năng áp dụng rộng rãi vào thực tiễn sản xuất và đời sống.

- Được sự hướng dẫn của Ban Tổ chức Hội thi sáng tạo kỹ thuật toàn quốc trong tổ chức triển khai như xây dựng thể lệ, kế hoạch hoạt động và quy chế đánh giá, chấm điểm, xét giải. Hội đồng giám khảo có trách nhiệm, công tâm, khách quan trong việc đánh giá, chấm điểm và đề nghị khen thưởng.

- Một kết quả đạt được rất quan trọng là về mặt kinh phí kèm theo các giải thưởng được tăng cao hơn so với những lần tổ chức trước đây, trên cơ sở mức chi theo quy định tại Thông tư số 27/2018/TT-BTC của Bộ Tài chính, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 65/2018/HĐND, ngày 11/7/2018 về việc quy định mức chi đối với các Hội thi sáng tạo kỹ thuật và Cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng trên địa bàn tỉnh Trà Vinh, với giải nhất 40 triệu đồng; giải nhì 32 triệu đồng; giải ba 24 triệu đồng và giải khuyến khích 08 triệu đồng. Điều này sẽ là niềm động viên, khuyến khích các tác giả có nhiều giải pháp tham gia Hội thi trong thời gian tới.

Về mặt khó khăn, hạn chế

- Một số ngành, địa phương, các đơn vị sản xuất kinh doanh chưa thấy rõ Hội thi sáng tạo kỹ thuật là hoạt động rất cần thiết nhằm tôn vinh những tổ chức, cá nhân có giải pháp sáng tạo kỹ thuật được ứng dụng rộng rãi, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội nên chưa đề ra các biện pháp cụ thể trong việc phổ biến, hướng dẫn, tạo điều kiện động viên tổ chức và cá nhân tham gia Hội thi.

- Kinh phí tổ chức, triển khai và tuyên truyền cho Hội thi ở các huyện, thị xã, thành phố chưa có đã ảnh hưởng đến số lượng, chất lượng sản phẩm dự thi và công tác triển khai Hội thi. Chưa huy động được sự đóng góp, tài trợ của xã hội cho hoạt động Hội thi. Từ đó, chưa có nguồn kinh phí triển khai ứng dụng các giải pháp đoạt giải cao và hoàn thiện các giải pháp cần tiếp tục được hỗ trợ bổ sung…

- Một số thành viên Ban Tổ chức do bận nhiều công việc nên sự tham gia, phối hợp, tuyên truyền còn hạn chế.

- Một số hồ sơ trình bày, nhất là bản thuyết minh chưa đúng theo yêu cầu Thể lệ, chưa thể hiện rõ tính mới, tính sáng tạo và hiệu quả, gây khó khăn trong công tác đánh giá, chấm điểm của Hội đồng Giám khảo.

- Cơ quan thường trực còn khó khăn về cơ sở vật chất, chưa có nơi bảo quản và trưng bày các sản phẩm dự thi.

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả tổ chức phong trào Hội thi sáng tạo kỹ thuật trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới, cần thực hiện một số giải pháp sau:

- Về công tác tuyên truyền

 Thành viên Ban Tổ chức theo chức năng, nhiệm vụ của ngành, tăng cường tuyên truyền phát động trong hệ thống ngành mình quản lý như: Tỉnh đoàn, Sở Khoa học và Công nghệ, Liên đoàn Lao động,.. để tuyên truyền, phát động Hội thi sâu, rộng trong toàn tỉnh. Tổ thư ký hướng dẫn cụ thể thành phần hồ sơ tham gia dự thi để tác giả thực hiện đúng theo quy định của Thể lệ.

Các huyện, thị, thành phố cần tổ chức tuyên truyền, vận động rộng rãi các tầng lớp nhân dân, nông dân, công nhân mạnh dạn tham gia dự thi đối với các sáng kiến, giải pháp hữu ích đã được ứng dụng có hiệu quả trong sản xuất và đời sống.

Các doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, tổ chức khoa học và công nghệ cần động viên và tạo điều kiện cho các nhà sáng tạo của tổ chức, doanh nghiệp mình tham gia dự thi đối với các sáng kiến, cải tiến quy trình công nghệ nhằm giảm tiêu hao nguyên liệu, tiết kiệm năng lượng, gia tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, đảm bảo an toàn vệ sinh lao động, an toàn vệ sinh thực phẩm.

Phối hợp các ngành chuyên môn, giới truyền thông để hỗ trợ tác giả trong quảng bá thông tin và phổ biến kiến thức đến người dân. Đặc biệt, cần tuyên truyền những giải pháp đoạt giải, mang lại hiệu quả kinh tế cao nhằm khuyến khích và động viên đông đảo tác giả tham gia Hội thi.

- Về công tác phối hợp tổ chức Hội thi

Cần có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa các sở, ban, ngành, đoàn thể trong việc phát động tổ chức Hội thi cũng như việc nhân rộng ứng dụng giải pháp đã đoạt giải, đồng thời đổi mới và nâng cao chất lượng nghiên cứu sáng tạo kỹ thuật nhằm khơi dậy phong trào thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia.

Thường trực Ban Tổ chức Hội thi chủ động phối hợp Sở Tài chính xây dựng kế hoạch kinh phí tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt đúng theo tiến độ và định mức quy định, đảm bảo phục vụ các yêu cầu triển khai, tổ chức Hội thi.

Phát huy tính sáng tạo của các đơn vị trường học hưởng ứng, tham gia Hội thi tốt trong thời gian qua, có giáo viên, học sinh đoạt giải Hội thi. Trên cơ sở đó, tiếp tục phát huy khả năng nghiên cứu, sáng tạo của đội ngũ thầy, cô giáo và học sinh các điểm trường trong toàn tỉnh.

Về phía tác giả, khi có hồ sơ giải pháp tham gia Hội thi cần bám sát các quy định của Thể lệ Hội thi. Đặc biệt về thuyết minh giải pháp dự thi, chú trọng trình bày rõ ràng, cụ thể về tính mới, tính sáng tạo, khả năng áp dụng và hiệu quả (Kinh tế, kỹ thuật, xã hội) theo Thể lệ quy định.

- Về vấn đề thương mại hóa và ứng dụng sản phẩm đoạt giải sau Hội thi

Ngành chuyên môn, nhất là Sở Khoa học và Công nghệ cần tổ chức quảng bá và xúc tiến phát triển thị trường khoa học và công nghệ, tạo điều kiện liên kết với các doanh nghiệp, nhà tài trợ để mua bán công nghệ, sản phẩm, ý tưởng để tiếp tục phát triển hoàn thiện công nghệ của các giải pháp đoạt giải.

Tiếp tục đẩy mạnh việc hỗ trợ từ nguồn kinh phí nhà nước hoặc nguồn kinh phí xã hội hóa để các tác giả tiếp tục hoàn thiện, triển khai, nhân rộng các giải pháp đoạt giải.

Tác động, vận động các tổ chức, cá nhân hỗ trợ hướng dẫn tác giả phát triển thành đề tài nghiên cứu phát triển để thương mại hóa sản phẩm.

- Về công tác xã hội hóa trong tổ chức Hội thi

 Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật và các cơ quan phối hợp tổ chức Hội thi cần vận động thêm kinh phí hỗ trợ một phần cho công tác tổ chức hội thi, trao thưởng, quảng bá sản phẩm đoạt giải,… Thực hiện tốt công tác xã hội hóa sẽ tạo điều kiện để Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật chủ động trong tổ chức hoạt động hội thi và tiếp tục phổ biến, nâng cao hiệu quả ứng dụng các giải pháp đoạt giải hội thi. Điều này cần phải có sự quan tâm, chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh.